اخلاق جنگ در متون ادبی و حماسی فارسی

Authors

محمد جعفر محلاتی

استاد مطالعات خاورمیانه و شمال آفریقا در دانشگاه اوبرلین (oberlin) آمریکا.

abstract

مقاله­ای که ملاحظه می­فرمایید، گزیده­ای مختصر از فصل پنجم کتابی است که تحت عنوان «اخلاق جنگ در فرهنگهای اسلامی با نگرشی تطبیقی و منتقدانه»: ethics of war in muslim culture: a critical and comparatives perspective به قلم دکتر محمدجعفر محلاتی تنظیم شده است و کتاب آن توسط دانشگاه هاروارد در دست انتشار است. این مقاله ضمن کاوش در فرهنگ ایرانی – اسلامی در جستجوی ریشه­های فکری مبانی است که امروزه به صورت مقررات بین­المللیِ انسان­دوستانه در عرصه جنگ به عنوان یک دستاورد حقوق بشری مورد پذیرش عموم قرار گرفته است. نویسنده تلاش می­کند ضمن اشاره به نوشته­هایی حقوقی در اولین قرون اسلامی و سپس تمرکز بر فرهنگ پیش از اسلام، اوستا و نیز شاهکار فردوسی – شاهنامه – همچنین مثنوی مولوی نشان دهد که فرهنگ ایرانی در بنیاد، مفهوم اخلاق در عرصه جنگ را – اعم از دلایل شروع، کیفیت اداره و ادامه – با ظرافتی خاصّ مورد توجه قرار داده و آموزه­هایی را در جهت تمایلات انسان­دوستانه و ارج نهادن بر کرامت­های انسانی به یمان آورده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

متون کهن فارسی و نظریۀ ادبی مدرن (سخن سردبیر)

قریب به دو دهه از ورود نظریه های ادبی به مطالعات ادبی در زبان فارسی می گذرد. برخی دوستداران ادبیات فارسی نظریۀ ادبی را امری فارغ از پژوهش ادبی و حتی رقیب آن می دانند. این تلقی پرسش ها و اعتراض هایی را در میان دانشگاهیان هوادار ادبیات سنتی برانگیخته و برخی را نیز به تردید افکنده است که آیا نظریه های ادبی مدرن و پسامدرن با متون ادبی کهن فارسی نسبتی دارند. این پرسش که البته پرسش مبارکی است، حدوداً ...

full text

اصطلاح دیوانی «پروانه» در متون ادبی و تاریخی فارسی تا قرن هشتم

نظام حکومتی و تشکیلات اداری ایران در طیّ تاریخ تغییر کرده است. بعضی از مشاغل و مناصب و همچنین اصطلاحات دیوانی در دوره‌هایی متداول بوده و به‌تدریج ازمیان­رفته است. چه­بسا تعدادی از این واژه‌ها، تحول معنایی یافته‌اند و امروز تعریف و کاربرد دقیقِ بعضی از آنها برای ما ناشناخته است. گاه این واژه‌ها در متون ادبی و تاریخی فارسی آمده و نویسندگان و شاعران با آ‌نها تعابیر و ترکیبات خیال‌انگیز ساخته‌اند. تح...

full text

نقد و تحلیل شیوه سعید نفیسی در تصحیح متون ادبی کلاسیک فارسی

احیای آثار مکتوب هر جامعه، راهی برای شناخت بهتر فرهنگ و تمدن آن جامعه است. دانش نقد و تصحیح متون در نظر دارد با بررسی نسخه‌های خطی گذشتگان، غبار تحریف و دگرگونی را ـ که به واسطه گذشت روزگار بر چهره آن‌ها نشسته ـ فرو نشاند. سعید نفیسی از محققان پیشرویی است که در این راه گام نهاد و متونی را برای نخستین بار به شیوه انتقادی تصحیح کرد. نفیسی در برهه‌ای از زندگی در تصحیح متون، شیوه‌های انتقادی معمول ...

full text

زاهد، صوفی، عارف،‌ولی (ویژگی ها و تمایزها) (بر اساس متون ادبی و عرفانی فارسی)

درباره وا‍ژگان و اصطلاحات موجود در متون تصوف و عرفان اسلامی با دو مشکل اساسی رو به رو هستیم. 1. کثرت و تنوع تعاریف ارائه شده از سوی عرفا و محققان،‌ به سبب اختلاف در درک و دریافت آنها از این اصطلاحات...

full text

بررسی و تحلیل چند رسم پهلوانی در متون حماسی

در بیشترِ پژوهش­هایی که تا امروز دربارة «آیین­های ایرانی» در ادب حماسی منتشر شده، شواهد عموماً محدود به شاهنامه بوده و در این حدود نیز آداب و رسوم نادر و درخور بحث از توجّه و بررسی به دور مانده است. در مقالة حاضر با مطالعه در ادب حماسیِ ایران به معنای کامل و دقیق این اصطلاح، چند نمونه از رسوم، ویژگی­ها و بن­مایه­های کمتر شناخته شدة پهلوانی استخراج و تحلیل شده است. مطابقِ این چند آیین و مضمون داستانی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه ادب حماسی

جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۹۱-۱۱۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023